Ngày 15/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 226/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều quan trọng của Nghị định 88/2024/NĐ-CP liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Quy định mới này đánh dấu bước tiến rõ rệt trong chính sách đất đai, hướng đến minh bạch và quyền lợi rõ ràng cho người dân
Hiệu lực và phạm vi điều chỉnh
-
Hiệu lực thi hành: Nghị định 226/2025 có hiệu lực từ ngày 15/8/2025
-
Phạm vi điều chỉnh: Điều 2 của nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều trong Nghị định 88/2024/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
Các điểm mới nổi bật
a) Thêm Điều 7a — Điều chỉnh khi thực hiện dự án thay đổi quy hoạch
Trong trường hợp trong quá trình thực hiện dự án đã ban hành quyết định thu hồi đất nhưng có sự thay đổi về quy hoạch, mốc giới hoặc hướng tuyến khiến chỉ một phần diện tích bị thu hồi được sử dụng, thì Chủ tịch UBND cấp xã có quyền điều chỉnh lại quyết định thu hồi đất cũng như phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để phù hợp với thực tế, theo đề nghị của chủ đầu tư hoặc người sử dụng đất
b) Bồi thường cây trồng, vật nuôi — Bổ sung Điều 14a
-
Nếu không xác định được sản lượng cây lâu năm chưa thu hoạch, mức bồi thường sẽ căn cứ vào giá trị thiệt hại thực tế của vườn cây
-
Khi UBND cấp tỉnh chưa có quy trình xác định đơn giá bồi thường, có thể ban hành theo tình hình thực tế tại địa phương
c) Quy định chuyển tiếp với dự án đã ứng trước kinh phí bồi thường
Dự án đã có chủ trương đầu tư hoặc chọn nhà đầu tư, và chủ đầu tư đã ứng trước một phần hoặc toàn bộ tiền bồi thường thì được tiếp tục thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư hoặc giao đất, cho thuê đất theo pháp luật đất đai hiện hành
Nhìn quanh cảnh: Các tác động thực tế
Minh bạch và linh hoạt hơn cho người dân
Sự bổ sung tại Điều 7a có ý nghĩa thực tiễn cao khi dự án thay đổi mà vẫn đảm bảo quyền lợi bồi thường phù hợp với hiện trạng đất thực sự bị thu hồi.
Bù đắp công bằng trong bồi thường tài sản sinh kế
Điều 14a đảm bảo người dân không bị đẩy vào thế thiệt thòi khi không thể xác định sản lượng cây trồng hoặc khi địa phương chưa có tiêu chí định giá rõ ràng.
Khuyến khích triển khai dự án đã “giải ngân” trước bồi thường
Chính sách chuyển tiếp giúp chủ đầu tư yên tâm về nguồn lực và trách nhiệm, hạn chế trì hoãn dự án trong bối cảnh bồi thường chưa hoàn thiện.
Một số cập nhật thêm có liên quan
-
Nghị định 226/2025 cũng sửa đổi quy định về ghi nợ tiền sử dụng đất, bổ sung điều kiện ghi nợ khi cấp GCNQSDĐ cho cá nhân, hộ gia đình và quy trình thanh toán nợ
-
Một số nghị định cũ về khung giá đất (Nghị định 96/2019/NĐ-CP) và một số chính sách liên quan đến đất quốc phòng, an ninh đã bị bãi bỏ, hướng đến thực hiện bảng giá đất linh hoạt hơn theo dữ liệu thị trường
Nghị định 226/2025/NĐ-CP — hiệu lực từ 15/8/2025 — mang đến nhiều điểm đổi mới thiết thực cho chính sách đất đai, cụ thể:
-
Tăng tính linh hoạt trong xử lý biến động khi thực hiện thu hồi đất (Điều 7a).
-
Bảo đảm quyền lợi bồi thường cho tài sản thiếu định lượng rõ ràng như cây trồng (Điều 14a).
-
Cung cấp cơ chế hỗ trợ dự án đã đầu tư trước bồi thường để hoàn thiện thủ tục nhanh hơn.
-
Đồng thời, cập nhật cơ chế ghi nợ tiền sử dụng đất và phương pháp định giá đất công bằng, thị trường hơn.